මොනාලිසා -රෝමයට ලඟ පාර – 14 – පියුමි ජයකලණි ලියයි
“මොනාලිසා” නම් ලෝ ප්රකට සිතුවම පුනරුද සමයේ සිටි ශ්රේෂ්ඨ කලාකරුවෙකුගේ නිපුණත්වය විදහාපාන කැඩපතක් බඳුය. “ලෙයොනාර්දෝ දා විංචි” ගේ මොනාලිසා සිතුවම ඉතාලිය තුළ හඳුන්වනු ලබන්නේ
“ල’ ජාකොන්දා” ලෙසය. වර්ෂ 1503-1506 අතර නිර්මාණය කළ මෙම සිතුවමෙන් එකල වංශාධිපති වරයෙකු වූ “ෆ්රනචේස්කෝ දෙල් ජාකෝන්දෝ” ගේ බිරිඳ වන ” ලීසා ගෙරර්දීනි” ව නිරූපණය කර ඇත. “ටොස්කානා,ෆිරෙන්සෙ” නගරයේ “ගෙරර්දීනි” නම් වංශාධිපති පෙළපතේ සාමාජිකාවක් වන ” ලීසා ගෙරර්දීනි” ඉතා ධනවත් ගේදරදි ව්යාපාරිකයකු වන” ෆ්රනචේස්කෝ දෙල් ජාකෝන්දෝ” විවාහ කර ගන්නා ලදී. ඉන් පසු ඇය “ලීසා දෙයි ජාකෝන්දෝ” විය.
මෙම යුවළ නව නිවසකට ගෙවදීමේ හා ඔවුන්ගේ දෙවැනි පුතු අන්ද්රේයා ඉපදීමේ ප්රීතිය නිමිත්තෙන් පැවැත්වූ උත්සවය සඳහා මෙම මොනාලිසා (Mona Lisa) සිතුවම් කරන ලදී.
මෙහි “මොනා” නම් (ඉතාලියානු – මදෝන්නා) ශ්රේෂ්ඨ කාන්තාව වේ. Ma’am (madam) යනුවෙන් ඉංග්රීසියට සමාන වේ.එනම් “මදෝන්නා” නම් නම් වචනය කෙටියෙන් “මොනා” ලෙසින් හඳුන්වනු ලැබීය. මෙම “මොනා” සාම්ප්රදායික නම මුලින්ම භාවිතයට ගනු ලැබුවේ ඉතාලි ජාතික විශිෂ්ට ගණයේ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පියෙකු වන “ජෝර්ජො වාසරි” විසිනි. “මොනා” යනු ඉතාලියානු දේශීය භාෂාවෙහි පවතින වචනයක් වේ. ( අභාවයට ගිය වචනයකි.) මෙම වචනය ඉංග්රීසියට අරුම වූ වචනයකි. “ල’ ජාකොන්දා” යනු ප්රීතිමත් කාන්තාව යන අර්ථය දේ. ඇයගේ විවාහක නාමය “ලීසා” වූ නිසා වර්තමානයේ දී මෙය “මොනාලිසා” බවට පත්වී ඇත.
ඇයගේ අභිරහස් සිනහව තුළින්, කොතරම් සැප සම්පත් භුක්ති විඳින්නියක වුවද වැඩවසම් සමාජ ක්රමය මධ්යයේ ඇය පීඩනයට පත් වූවාදැයි හරි හැටි විනිශ්චයකට එළඹිය නොහැක.
” ලෙයොනාර්දෝ දා විංචි” ගේ මෙම ලෝ ප්රකට සිතුවම ප්රකාශයට පත් කරන ලද්දේ වර්ෂ 1550 දී ය. එනම්, ඔහු මියගොස් වසර 31 ගතවූ පසුය. මෙම ලෝ ප්රකට සිතුවම ප්රංශයේ සිටි “ලෙයොනාර්දෝ දා විංචි” ගේ ලෙන්ගතු මිතුරෙකි වූ “ෆ්රන්චිස්” රජු විසින් තමන් සතුව තබා ගෙන ඇත. වර්ෂ 1796 දී මෙය ප්රංශයේ ලූවර් කෞතුකාගාරයේ ප්රදර්ශනය සඳහා තබා ඇත.
පියුමි ජයකලණි වික්රම ආරච්චි.